RE: Salam, müsahibə təklifimizi qəbul etdiyiniz üçün minnətdarıq. Oxuyucularımızın daha yaxından tanış olması üçün , zəhmət olmasa, özünüz haqqında məlumat verərsiniz. (təhsil, iş təcrübələriniz və.s.)
A.H: İlk növbədə məndən müsahibə aldığınız üçün öz təşəkkürümü bildirirəm. Əminəm ki, bu müsahibə oxucularınız tərəfindən yüksək qiymətləndiriləcək.
Mən, Ayaz Hüseynov 1988-ci ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşam.
Birinci təhsilim stomatologiya üzrə tibb təhsilidir. Daha sonra hüquq üzrə təhsil almaq qərarına gəldim və hüquqşünaslığın bakalavr pilləsini uğurla başa çatdırdım.
Hazırda səhiyyənin təşkili fakültəsinin magistratura pilləsi üzrəTürkiyədə təhsil almaq qərarına gəlmişəm və əminəm ki, bu sahəni də oxuyub müvəffəqiyyətlə bitirəcəm.
Qeyd etmək istəyirəm ki, mən yeniyetmə yaşlarımdan xüsusən səhiyyə və sağlamlıq sahəsində ictimai sektorda könüllü çalışmışam.
Hazırda mən Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının sədri və Pasiyent Təşkilatları İttifaqının sədri vəzifələrində çalışıram, səhiyyə sağlamlıq sahəsində mütəxəssislərdən ibarət peşəkar böyük komanda ilə birgə Azərbaycanda ilklərə imza atmışıq.
Oxuculara maraqlı gələ bilər ki, nəyə görə məhz Ayaz Hüseynov Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının sədridir və nəyə görə bu sahədə bu qədər intuziazmla çalışır.
Qeyd etmək istəyirəm ki, mən anadangəlmə ağır forma hemofiliyadan əziyyət çəkirəm və 1997- ci ildə Assosiasiya mənim anam Gülnarə Hüseynova tərəfindən yaradılmışdır. O zamanlar bu xəstəliyin müalicəsi Azərbaycanda yox idi. Məhz bu səbəbdən Gülnarə Hüseynova bu sahədə müasir müalicəyə nail olmaq üçün fəaliyyətə başlamışdır. O zamandan bu günə kimi Hemofiliyanın müalicəsində ciddi irəliləyişlər oldu və Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının təklifləri ilə 2005-ci ildə dövlət proqramı hazırlandı və o zamandan bu günə kimi hemofiliyalı pasiyentlərimiz müalicələrində əvəzsiz istifadə edilən qanın laxtalandırıcı dərman preparatları ilə tam təmənnasız dövlət tərəfindən təmin edilirlər. Günü bu gündə məqsədimiz Azərbaycanda səhiyyənin sürətli inkişafı, dövlət səhiyyə qurumlarına dəstək və səhiyyədə hüquqi bazanın beynəlxalq standartlara cavab verməsidir.
RE: Həm tibb, həm də hüquq təhsili almısınız, sizcə, bu iki sahənin sintezi gənc sahə olan tibb hüququnun inkişafı sahəsində hansı addımlar atılmalıdır?
A.H: Qeyd olunan iki təhsil almağımın səbəbi xüsusən pasiyent advokasiyası ilə məşğul olmağım üçün çox vacibdir. 2021-ci ildə biz Pasiyent təşkilatları İttifaqı olaraq Pasiyent Təşkilatlarının I Respublika Forumunu keçirdik. O zaman pandemiyanın sərt dönəmi olduğuna görə Forum onlayn formatda keçirildi. Foruma yüzlərlə iştirakçı qatılmışdır. Bunlardan Pasiyent təşkilatlarının sədrləri, dövlət səhiyyə qurumlarının rəhbərləri, beynəlxalq təşkilatlar, KİV və ictimai liderlər olmuşdur. Forumun sonunda hazırladığımız beynəlxalq təcrübəyə uyğun Pasiyent Hüquqlarına dair Bəyannamə iştirakçılara təqdim edildi və pasiyent təşkilatları tərəfindən qəbul edilərək dövlət səhiyyə qurumlarına forum adından təqdim edildi. Məqsədimiz, ölkəmizdə Pasiyent hüqüqlarının beynəlxalq kriteriyalara uyğunlaşması və bununlada məsuliyyətin artırılmasına nail olaraq müxtəlif diaqnozlarla olan pasiyentlərin müalicələrinin beynəlxalq protokollara əsaslanaraq aparılmasıdır. Artıq bu il biz Pasiyent Təşlilatlarının III Respublika Forumunu keçirəcəyik və müşahidələrimiz bunu göstərir ki, forum çox gözəl bir platformadır və pasiyent təşkilatlarının və dövlət qurumlarının arasında və bir çox xəstəliklərin müalicəsində yaşanan problemlərin həllində müsbət rol oynayır. Buna görədə biz bunu ənənə halına salaraq hər il keçiririk.
RE: Sağlamlıq imkanları məhdud olan şəxslərin cəmiyyətə inteqrasiyası sahəsində hansı addımlar atılmalıdır, bu sahədə dövlət qurumlarının üzərinə hansı vəzifələr düşür?
A.H: Deyə bilərəm ki, bir çox xəstəliklərin verdiyi fəsadlardan insanlar əlilliklə üz-üzə qalırlar.
Əsas dövlət qurumlarının strategiyası elə qurulmalıdır ki, hansısa ağır xəstəlikdən əziyyət çəkən insan xəstəliyin verdiyi fəsadların qarşısı alınsın və nəticədə əlil olmasın. Əksinə düzgün müalicə ilə xəstəlik onun yaşam tərzinə çevirilsin və pasiyent cəmiyyətinə və dövlətinə faydalı vətəndaş olsun.Bu sahədə biz pasiyent təşkilatı olaraq dövlət qurumlarına davamlı olaraq təkliflər veririk və birgə sıx əməkdaşlıq edirik.
RE: Sədri olduğunuz Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının məqsədi və mahiyyəti nədədir?
A.H: Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının əsas məqsədi hemofiliya və digər qanın laxtalanma pozğunluqlarının müalicəsinin müasir standartlara uyğun təmin etməkdir. Bunun üçün Assosiasiya davamlı olaraq mütəmadi həkimlər üçün elmi konfranslar və seminarlar təşkil edir. Bununla bərabər hemofiliyalı və digər qanın laxtalanma pozğunluğundan əziyyət çəkən vətəndaşlar xəstəlikləri haqqında və düzgün yanaşma barədə seminarlar təşkil olunur. Bundan başqa hər il uşaqlarımız və onların valideynləri üçün sağlamlıq yay düşərgələri təşkil edilir. Biz hər il Hemofiliya Məktəbi keçiririk. Bununla bərabar dövlət səhiyyə qurumlarına aidiyyəti işlərin gedişatında çalışırıq ki, maksimum dəstək verək. Buna nümunə olaraq 2022-ci ildə Milli Hematologiya və Transfuziologiya Mərkəzi və Naxçıvan Mərkəzi Xəstəxanasında irsi genetik qan xəstəliklərindən əziyyət çəkən vətəndaşlar üçün Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının dəstəyilə stomatoloji kabinetlər tam olaraq təchizatlandırıldı. 2023-cü ildə Azərbaycanın 5 regionunda (Lənkəran, Füzuli, Göyçay, Zaqatala, Quba) irsi qan xəstəliklərindən əziyyət çəkən insanlar üçün fizioterapevtik müayinə və müalicənin təkmilləşməsini həyata keçiririk. Bunun üçün həkim fizioterapevtlərin və tibb bacılarının təkmilləşdirilməsi və fizioterapevtik kabinetlərin lazımi avadanlıqlarla və mebellə təchizatlandırılması işləri aparılır.
RE: Sizcə, İcbari Tibbi Sığortanın tətbiq edilməsindən sonra cəmiyyətin həyatı və sağlamlığında hansı müsbət dəyişikliklərl müşahidə edildi?
A.H: İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin tətbiqi çox vacib idi. Deyə bilərəm ki, xidmətlər zərfi bir çox müayinə və müalicələri əhatə edir, amma buna baxmayaraq xidmətlər zərfinin üzərində daima işlər aparılmalıdır və əlavələr edilməlidir. İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentiliyinin Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının və Pasiyent Təşkilatları İttifaqı ilə sıx əməkdaşlığı mövcuddur. Başda Agentliyin idarə heyətinin sədri Zaur Əliyev olmaqla departament rəhbərləri ilə mütəmadi görüşlərimiz baş tutur və təkliflər biz tərəfimizdən Agentliyə təqdim edilir. Düşünürəm ki, birgə əməkdaşlıq və təkliflərə İcbari tibbi sığorta üzrə Agentliyinin açıq olması vətəndaşlara xidmətin səviyyəsini il ildən daha da təkmilləşdirir.
RE: Fikrinizcə, sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərlə işləyən şəxslərin hansı mənəvi keyfiyyətləri olmalıdır ?
A.H: Unutmamalıyıq ki, sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərə digərləri ilə bərabər eyni imkanların yaradılması vacibdir. Gələcəyə strategiya olaraq əsas vətəndaşın cəmiyyətə faydalı olmasıdır. Burda həm biznes, həm istedad, həm də digər amillər vacibdir. Sağlamlıq imkanları məhdud insanları işə götürənin isə bəzi imtiyazları olması vacibdir ki, bu da bu sahəyə marağın dahada artırılmasına səbəb olacaq.
RE: 17 aprel Dünya Hemofiliya günündə sizin də təşkilatçılığınızla müxtəlif tədbirlər həyata keçirildi, sizcə, cəmiyyətin diqqətinin bu sahəyə yönəldilməsi üçün hansı digər tədbirlərin həyata keçirilməsi məqsədəuyğundur?
A.H: 17 Aprel Dünya Hemofiliya Gününü Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyası hər il yüksək səviyyədə keçirir. Bu günlə bağlı müxtəlif elmi, beynəlxalq, mətbuat konfransları təşkil edirik. Bununla bərabər KİV-lə sıx əməkdaşlığımız var. Məqsədimiz, elmi konfransların keçirilməsilə həkimkərin təcrübə mübadiləsinə nail olmaqdır, xüsüsəndə regionlarda həkim heyyətinin və tibb baçılarının bu prosseslərə cəlb edilməsidir. Qeyd etmək istəyirəm ki, 17 aprel 2023-cü ildə 300 nəfərdən çox iştirakçı ilə dövlət səhiyyə qurumlarının dəstəyi ilə hemofiliya və hemofiliyanın yanaşı ağırlaşmalarına dair elmi konfrans keçirdi. İştirakçıların böyük qismi həkimlər və tibb bacıları, bir qismi də pasiyent və onların valideynləri idi. Bu tip tədbirlər həm cəmiyyəti maarifləndirilməsinə, həmdə tibb işçilərinin təcrübə mübadiləsinə səbəb olur.
RE: Son olaraq İnjuria oxucularına nə demək istərdiniz?
A.H: Maraqla müsahibəni oxuduqlarına görə oxucularımıza təşəkkürümü bildirirəm qeyd etmək istəyirəm ki, insan əgər xəstəliyi haqqında bilgilidirsə, demək xəstəliyə qarşı silahlıdır. Oxucularımız bizim fəaliyyətimiz haqqında daha ətraflı www.hemofiliya.az rəsmi saytından və sosial şəbəkələrdən izləyə bilərlər.
Son olaraq, İnjuria juralının bütün kollektivinə uğurlar arzu edirəm və bu sahəyə maraq göstərərək məni müsahib olaraq dəvət etdiyinizə görə təşəkkürümü bildirirəm.
Mənbə: INJURIA.AZ
